Advies- en ingenieursbureau Movares deed onderzoek naar de deelscootermarkt in opdracht van de deelscooteraanbieders. Het onderzoek keek naar het gebruik, duurzaamheid, openbare ruimte en veiligheid. Daarnaast zijn 2400 deelscootergebruikers bevraagd. Naast gebruik(er)sdata zijn openbare databronnen gebruikt om de cijfers in perspectief te plaatsen.
Gebruik en gebruikers
Uit het onderzoek van Movares komt naar voren dat de aanbieders samen bijna 800.000 actieve klanten bedienen. Sommige klanten maken gebruik van de diensten van twee of meerdere deelscooterbedrijven; 31 procent van de klanten is klant bij alle drie de aanbieders. Gezamenlijk legden de gebruikers in 2022 bijna 65 miljoen kilometer af.
De meeste ritten vinden plaats in de gemeenten waar klanten zelf wonen: 71 procent. In augustus 2022 waren GO Sharing, Felyx en Check actief in 115 gemeenten. Movares concludeert dat de meeste ritten plaatsvinden in grote gemeenten. Kijkend naar de leeftijd van de gebruikers is er nog groei mogelijk in de categorie boven de leeftijd van 35 jaar.
Gemiddeld maakt een gebruiker 32 ritten per jaar met een ritafstand van 3,5 kilometer per rit. De gebruikers zaten gemiddeld 11 minuten op een scooter met een snelheid van 19 km/uur. Een derde van de gebruikers combineert de rit met openbaar vervoer (16 procent van en naar een station). Het autobezit onder de jongere gebruikers is 40 procent.
Met een tarief van 30 cent per minuut is de omzet per scooter ruim 4.000 euro. De markt was daarmee zo’n 60 mln euro in 2022.
Het aantal deelscooters is in de afgelopen jaren flink toegenomen. Op 1 januari 2022 reden er 10.000 op de Nederlandse wegen, begin 2023 later waren dat er bijna 14.000.
Gebruikers kiezen de deelscooter vanwege de snelheid en de flexibiliteit. De deelscooter concurreert vooral met de fiets en het openbaar vervoer, beperkt met de auto. Belangrijke criteria voor meer gebruik zijn een lagere prijs, geen helmplicht en meer beschikbaarheid in een groter gebied.
Klachten
De aanbieders GO Sharing, Felyx en Check hebben vorig jaar ruim 36.000 meldingen ontvangen van overlast door hun deelscooters. Het gaat dan vooral om klachten over het parkeren van de elektrische tweewielers. Dat betekent dat één op de 510 ritten tot overlast heeft geleid, op een totaal van ruim 18,5 miljoen ritten. Movares verwacht dat het daadwerkelijke aantal meldingen waarschijnlijk hoger ligt, omdat niet alle meldingen bij de deelscooteraanbieders terechtkomen.
In 2022 vonden 812 geregistreerde ongevallen met deelscooters plaats. Dit is omgerekend een ongeval per 80.000 kilometers (een ongeval per 23.000 ritten).
Duurzaam
De scooters hebben een verwachte levensduur van 5 jaar. In de praktijk gaan ze zelfs langer mee. De scooters hebben een verbruik van 32,8 Wh/km. Het totale stroomverbruik van alle deelscooters in 2022 kwam uit op ongeveer 2 GWh. Zou deze afstand per auto zijn afgelegd, dan komt het verbruik uit op 10 GWh; vijf keer meer. De deelscooters worden door 100 procent groene stroom aangedreven en stoten daarmee geen schadelijke stoffen uit bij gebruik.
Wordt er winst gemaakt?
Voor wie belangstelling heeft in de financiële gegevens van de drie aanbieders verwijs ik naar de KvK waar de jaarstukken zijn gedeponeerd. Het Europese GoSharing/GoGreen maakte in 2021 een verlies van bijna 13 mln euro. Felyx stelt dat ze (bijna) winst maken in 2023 (maar hebben wel een negatief eigen vermogen). Check heeft een positief eigen vermogen eind 2021.
Opvallend: Movares werkt voor zowel de gemeente Amsterdam als voor de aanbieders van deelscooters. Klaarblijkelijk zijn er geen zorgen over belangenverstrengeling?
Bron: Movares / Walther Ploos van Amstel