De woningnood in veel provincies is hoog. Bouwbedrijven kunnen onvoldoende nieuwe woningen bouwen, onder andere door het stikstofprobleem. Bij de bouw van nieuwe woningen komt er stikstof in de lucht door bijvoorbeeld vrachtwagens die bouwmateriaal aanleveren. Zijn de nieuwe woningen eenmaal klaar, dan komt er stikstof vrij via de auto’s van de bewoners.
Het gaat vaak om relatief kleine hoeveelheden. Maar wanneer die kleine hoeveelheden stikstof neerdalen in natuurgebieden die al overbelast zijn met stikstof, is het heel lastig om een natuurvergunning te krijgen. Provincies publiceren handreikingen voor stikstofvrij bouwen waarin ook aandacht is voor een slimme bouwlogistiek.
Bouwlogistiek en stikstof
Ook bouwlogistiek veroorzaakt uitstoot van stikstofoxiden door verbranding van fossiele brandstoffen. In een vergunningaanvraag moet een deel van de bouwlogistiek meegenomen worden in de berekening van de stikstofdepositie in de omliggende gebieden. Reductie van logistiek levert daarmee een reductie van stikstof-oxiden op. Een paar maatregelen om reductie te behalen in bouwlogistiek worden genoemd in de handreikingen.
Bouwhubs
Er wordt veel gesproken over de toepassing van bouwhubs. Een bouwhub zorgt als die goed wordt gepland en geëxploiteerd in essentie voor minder transportbewegingen voor alle bouwplaatsen in een bepaalde regio, én minder bewegingen naar een specifieke bouwplaats.
Een projectspecifieke bouwhub is een tijdelijke hub voor een specifiek bouwproject met weinig depositieruimte. Vanaf de tijdelijke hub kunnen de laatste kilometers afgelegd worden met elektrisch vervoer. Ook kan een groothandel of een logistiek dienstverlener de hubrol op zich nemen.
Er zijn ook bouwhubs aan het water. Hierbij vindt de bouwlogistiek plaats over water waarbij gebruik wordt gemaakt van emissieloze sleep- en duwboten (elektrisch of waterstof). Deze maatregel kan interessant zijn in binnenstedelijk gebied, maar ook regionaal.
Er zijn twee randvoorwaardes: infrastructuur, en laadinfrastructuur of walstroom. Wanneer walstroom afwezig is moet een schip op generatoren draaien, wat juist een hogere NOx emissie veroorzaakt. Schepen kunnen ook dienen als projectspecifieke bouwhub op het water.
De reductie van vervoersbewegingen in een regio van een bouwhub is: 50% tot 80%50). Dit is behaald door een efficiëntieslag in logistiek. Dit betekent een reductie van 50-80% NOx uitstoot doordat er minder bouwlogistiek is.
Bijkomende voordelen
Bouwhubs hebben ook andere voordelen: (1) reductie binnenstedelijk verkeer met 50%-80%, (2) minder verkeershinder, (3) besparing van logistieke kosten en bouwtijd, (4) vermindering van CO2 en fijnstof uitstoot door minder transportbewegingen, (5) verbeterde coördinatie en doorstroming op de bouwplaats in combinatie met een logistiek medewerker, (5) resulterend in efficiëntere logistiek op de bouwplaats met kranen en heftrucks en als laatste (6) plaatsvinden van gedeeltelijke afbouw op de bouwhub waardoor modules op de bouw enkel nog op hun plek gehesen dienen te worden.
In de handreiking staan ook adviezen over de rol van gemeenten en aannemers.
Bron: Handreiking voor stikstofvrij bouwen
Lees ook dit rapport van de Topsector Logistiek.