De gemeente maakte afgelopen maart plannen bekend om op meerdere plekken in de stad het doorgaand verkeer af te sluiten, om er zo voor te zorgen dat de stad niet dichtslibt met auto’s en dat het openbaar vervoer beter en sneller wordt.
Die afsluitingen zullen ervoor zorgen dat je bijvoorbeeld niet meer met de auto over een brug van de Amstel kan rijden als je van Zuid naar Oost wil, dat moet dan via de A10. Volgens verkeerswethouder Melanie van der Horst, op AT5, is het voordeel dat er meer ruimte komt voor fietsers en openbaar vervoer. Het zou gaan om 14 knippen binnen de ring A10. Waar komt het verhaal van die 14 Amsterdamse knippen vandaan vragen journalisten mij de laatste dagen?
Openbaar vervoer
Die knippen komen uit een rapport over de gevolgen van de invoering van 30 km/u voor het openbaar vervoer. In de RHDHV- studie ‘Aantrekkelijk ov in een 30 km/u stad‘ uit 2022 is de vraag gesteld: Is het mogelijk het exploitatietekort dat ontstaat voor het bus- en tramvervoer door de invoering van 30 km/u te mitigeren?
De gemeente zet daarbij in op drie invalshoeken: snelheidsdifferentiatie, de optimalisatie van verkeerslichten en mogelijke voorstellen voor het afsluiten van doorgaand autoverkeer met aparte ingrepen om de doorstroming van het openbaar vervoer te verbeteren.
Cordon rond het vondelpark
De afsluiting voor het doorgaand autoverkeer op vier locaties rond het Vondelpark heeft de grootste bijdrage aan het te mitigeren effect voor het openbaar vervoer. Hiermee wordt meteen ook een eerste stap gezet naar het sectorenmodel uit de Amsterdamse omgevingsvisie door op vier plekken aan de zuidwestkant van de stad wegen af te sluiten voor doorgaand autoverkeer. Een inspirerend plan om de stad autoluwer te maken.
Zorgvuldige afwegingen van alle belangen
Een zorgvuldige afweging van belangen is natuurlijk nodig. Vragen we van de ov-reizigers 1 tot 2 minuten meer reistijd, accepteren we op bepaalde lijnen een iets mindere dienstregeling, investeren we enkele miljoenen in meer voertuigen (dat is 3 tot 4 cent per ov-ticket) of zetten we een deel van de stad echt op slot? Het rapport kijkt daarbij niet vooruit naar de toekomst van het openbaar vervoer in de regio.
Hopelijk wordt een gedegen maatschappelijke (kosten en baten) analyse opgesteld. Ik ben namelijk nog niet overtuigd van de plannen. Alleen al de Amsterdamse stadslogistiek kost 300 tot 400 mln euro per jaar, nog afgezien van de reistijd van bouwers en monteurs. Ook de taxisector en bewoners, forensen en bezoekers krijgen te maken met meer reistijd.
Zorgwekkend is dat wethouder het onderzoek nu gebruikt voor een discussie over 14 knippen in de stad terwijl een inspirerende visie op de mobiliteit van de toekomst nog steeds ontbreekt.
Walther Ploos van Amstel.
Die visie zoals ik die heb begrepen komt erop neer dat de auto als mobiliteit niet langer op 1 komt te staan bij afwegingen over mobiliteit, maar op 4. Eerst de benenwagen, dan het ov, dan de fiets, dan pas de auto. Terwijl ‘doorstroming’ (voor de auto!) altijd – impliciet – op 1 stond sinds de jaren 60. Ook ambtenaren denken nu nog vaak dat doorstroming heilig is (“omdat we geen andere instructie hebben gekregen van onze politieke bazen”). De automobilist wordt internationaal gezien qua doorstroming ook nog eens enorm verwend met hulp van de massa’s fietsers die met hun mobiliteit enorme ruimte bieden aan automobilisten. Zie https://rustema.nl/mogen-de-fietsers-wat-meer-credits-ze-maken-amsterdam-juist-zo-prettig-voor-autos/
Zaak is nu om de automobiliteit te beperken tot die mobiliteit die nodig is voor een levende stad. Als de professionele automobilisten een langere reistijd hebben moeten we even denken aan de andere steden in de wereld die veel hoger staan in de ranking van https://inrix.com/scorecard/#city-ranking-list waarin Amsterdam op 537 staat. Heel veel bekende grote Westerse steden staan in de top 10. En toch is daar de hongersnood niet uitgebroken noch liggen mensen te kreperen op straat omdat hulpdiensten vast zitten in het verkeer.
De logistiek en dergelijke past zich aan. Nadat de maatregelen luidruchtig en onomkeerbaar ruim tevoren zijn aangekondigd. Maar vraag ze niet te anticiperen op maatregelen die ‘ooit’ ingevoerd gaan worden, want dan investeren ze misschien in een hub terwijl de concurrentie dat niet doet. Dan gaan ze failliet in een sector met extreem smalle marges. Ik verwacht weinig medewerking van ze, daarom moet de gemeente met duidelijke plannen voor de komende jaren met een onwrikbaar tijdpad doorgaan.