De pilot met de knip op de Weesperstraat heeft de eindstreep gehaald. Zondagavond is het over. De wethouder kijkt tevreden terug in haar brief aan de raad. En terecht. De bloembakken stonden er mooi bij, het miniparkje bleef groen, de slagbomen werkten meestal goed en de strenge verkeersregelaars deden hun werk. Er waren een paar kleine aanpassingen voor hulp- en nooddiensten en het doelgroepenvervoer. De pilot is geslaagd, maar is de pilot ook gelukt? Ik twijfel.
Met het einde van de knip valt er een gat in het leven van de enthousiaste twitteraars over de knip. Voor- en tegenstanders stonden elkaar naar het leven vanuit de digitale loopgraven. Vanaf zondagavond hoeft dat niet meer. Iedereen mag nu rustig op vakantie.
Natuurlijk was er minder verkeer. Dat verdampt als je een straat afsluit. En komt dan vrolijk ergens anders weer terug. Dat hadden de verkeersmodellen ook voorspeld. Het andere verkeer mocht aansluiten in de eindeloze files.
De wethouder reageert
De wethouder schrijft op Linkedin: “Zo, het zit erop. Alle slagbomen en bloembakken zijn weer weg en de Weesperstraat is weer toegankelijk voor doorgaand autoverkeer. Voor sommige mensen heel fijn, voor anderen heel jammer. Want wat hebben we de afgelopen tijd een uiteenlopende reacties ontvangen. Het waren veelbewogen weken, waarin we heel veel hebben geleerd over wat er allemaal gebeurt als je een grote weg in de stad afsluit voor doorgaand autoverkeer. En natuurlijk ging niet alles goed”.
En: “Want dat er meer maatregelen gaan komen staat vast. We moeten nu ingrijpen om ervoor te zorgen dat onze stad over tien en twintig jaar ook nog bereikbaar blijft. Als we niets doen dan neemt het autoverkeer nog met 40% toe. Dan staat straks de hele stad vast en niet tijdelijk, maar permanent. We moeten ervoor zorgen dat noodzakelijk verkeer, zoals het vervoer van mensen met een beperking, ritten van nood- en hulpdiensten, bevoorrading van winkels en bouwverkeer nog gewoon in Amsterdam kan blijven rijden”.
Wat mogen we verwachten van de evaluatie?
De wethouder schrijft: “Veel bewoners van de Valkenburgerstraat en Weesperstraat waren zes weken lang blij met de relatieve rust en een fijne leefomgeving. Net als voetgangers en fietsers in het gebied. Maar het omgekeerde was het geval voor de bewoners van de Kattenburgerstraat en bovendien hebben veel ondernemers en taxichauffeurs last ondervonden van de zes weken durende pilot. Het geeft een beeld van de complexe opgave waar we voor staan en ik dank eenieder dan ook voor het geduld”.
Er komt een evaluatie na eerst een analyse van de data die zijn verzameld bij de pilot. Die resultaten komen in november 2023. Verwacht daar niet teveel van. Kentekendata zeggen niets over waarom auto’s, taxi’s, bestelbusjes en vrachtwagens de binnenstad in rijden. En de ondernemers zelf hebben ook geen data. Dan heeft de gemeente altijd gelijk. De vraag is of de evaluatie plaats vindt op basis van brede welvaartscriteria.
De conclusie van de analyse wordt simpelweg: het verkeer is deels verdampt. Dat voorspelden de verkeersmodellen ook al. Maar, wat een knip doet met de taxiprijzen, het imago van de binnenstad, de omzet van ondernemers of de kosten van bevoorrading weten we straks niet. Daarvoor is een pilot van 6 weken veel te kort.
Voor verkeersveiligheid, leefbaarheid, vergroening en bereikbaarheid met de fiets, te voet en OV, is het onontkoombaar dat de openbare ruimte beter gedeeld wordt. Mooie woorden van een raadslid. Maar het oppervlakkige perceptie-onderzoek met de drie smileys gaat geen serieus te nemen inzichten bieden.
Wethouder is nog niet uitgeknipt
De pilot op de Weesperstraat is dan wel bijna ten einde, dat betekent niet dat de wethouder is uitgeknipt. Nieuwe wegafsluitingen zijn in aantocht te beginnen met de De Clercqstraat en de Van Woustraat. Ondernemers maken zich daarover zorgen.
De wethouder is blij dat het gesprek op gang is gekomen over de elementaire vraag waar we in onze steeds drukkere stad nog ruimte voor kunnen en willen maken. De problemen kennen we nu wel, maar waar blijft het masterplan dat de stad en de regio weer gaat verbinden op basis van een goed verhaal over wat voor stad (en regio) we willen zijn voor wie? Een masterplan dat gaat over nabijheid, verblijven, verplaatsen en beleven. dat gaat over mensen; bewoners, ondernemers en bezoekers.
De bal ligt nu echt bij de wethouder en ze doet er verstandig aan die bal op te pakken voor november als zij de resultaten van de pilot bekend maakt.
Ondernemers moeten ook vooruit kijken
Autotoegankelijkheid als privilege is geen vanzelfsprekendheid meer in steden. Binnensteden en woonwijken worden autoluw. Dat biedt ook kansen voor ondernemers. Steek je kop vooral niet in het zand. Alleen maar klagen helpt echt niet.
Hopelijk vraagt de wethouder voor de evaluatie een aantal onafhankelijke experts en ondernemers om mee te denken over het evaluatierapport en vooral het advies over de toekomst van een bruisende autoluwe stad. Amsterdam moet echt weer verbonden worden.
De pilot is geslaagd, maar is de pilot ook gelukt? We zullen het waarschijnlijk nooit weten…
Walther Ploos van Amstel.
Foto: Stef Keij
Geen benijdenswaardige taak voor onze wethouder. Er zijn nogal wat egoïstische mensen en juist zij laten luidruchtig van zich horen. Zo het nu gaat wordt Amsterdam onleefbaar door het gemotoriseerde verkeer. Lawaai, constant (gevoel voor) levensgevaar, fijnstof dat we moeten inademen enz. Als voetganger ben je ook in de oude binnenstad gemarginaliseerd; in veel gebieden is het echt onaangenaam te lopen en neem je maar de fiets. Kunnen de ondernemers nu eindelijk eens creatiever worden en meedenken? En Gemeente :schep duidelijkheid voor iedereen over hetgeen u voor de toekomst voor ogen staat. Tot slot: Het comfort van de eigen auto voor de deur is iets wat vroeger normaal werd gevonden, maar is een achterhaald ideaal want stedenbouwkundig en qua milieu te destructief. Maarten van Rossem zei het zo: “het totaal van alle auto’s is de grootste energie omzetter ter wereld en tevens het meest veeleisende en dodelijkste consumptieartikel”.
Een goede aanvulling. Dank.