Toen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in mei 2022 de stekker trok uit de Super Eco Combi (SEC), leek dat de doodsteek voor de extra lange trucks in Nederland. Dat terwijl er steeds meer Europese landen, zoals Zweden, Denemarken, Duitsland en Spanje, wel voor de SEC kiezen als een duurzame optie. De Topsector Logistiek concludeert: ‘De Super EcoCombi geeft kansen om in het wegvervoer concreet verdere efficiency-verhoging en verduurzaming van de logistiek te bereiken’.
De risico’s voor de fysieke infrastructuur en de verkeersveiligheid werden destijds te groot geacht om een pilot met de SEC te starten. Nu krijgt de SEC dan toch nog een nieuwe kans met een pilot bij Ewals Cargo Care. De deur lijkt weer op een kier te staan. En terecht. De Super Eco Combi is de perfecte first-mile voor de stadslogistieke last-mile.
Klimaatdoelen
Industriële bedrijven passen zich in snel tempo aan aan de klimaatdoelen met minder energiegebruik door het verkorten van ketens, andere productiemethoden en het verminderen van derving in de agrofood.
Toch blijft de logistieke sector achter; we rijden zelfs meer kilometers en bouwen nog steeds meer grote opslaghallen. De logistieke sector moet niet alleen inzetten op elektrische voertuigen, schone biobrandstoffen of zonnepanelen op het dak, maar op veel minder energiegebruik.
Bijna de helft van alle CO2-uitstoot van het goederenvervoer (zo’n 5 Mgton per jaar) wordt veroorzaakt door vrachtwagens en trekker-opleggers, iets meer dan een derde door bestelauto’s. De overige emissies (bijna 20%) zijn afkomstig van de binnenvaart. De emissies van spoorvervoer zijn zeer klein. Van de kilometers die bedrijven in het wegtransport rijden, rijden ze de meeste kilometers op de lange en middellange afstanden.
Ontkoppelen van first-mile en last-mile
Zeker 80% van de CO2- en stikstofuitstoot zit op internationale ritten, lange afstanden binnen Nederland en ritten naar de stedelijke gebieden toe. Daarin zijn de grote duurzaamheidsslagen te halen. In de stadslogistieke last-mile zitten de chauffeursuren; 80% van de tijd rijden chauffeurs binnende bebouwde kom. Het zijn weinig kilometers, maar je rijdt niet hard en staat veel en vaak stil.
Die last-mile is lastig te plannen; het verkeer in steden is onvoorspelbaar en klanten zijn veeleisend. De planners houden daarmee rekening, om op de afgesproken (venster)tijd bij de klant te zijn. In de planning van de stedelijke bezorging zit veertig tot vijftig procent slack. Dat is geen goede zaak met de chauffeurstekorten in Nederland.
Bovendien komen steden met steeds verdere eisen aan de binnenkomende vrachtwagens; gewichts- en lengtebeperkingen, verkeersveiligheid en dode hoek, venstertijden, vergunningen om in autoluwe buurten te bevoorraden en zero emissie zones. Je hebt als lange-afstandsvervoerder straks niets meer in de stad te zoeken; er is geen ruimte meer.
Rust, reinheid en regelmaat in de first-mile
Met moderne stadslogistieke hubs en SEC slaan bedrijven twee vliegen in een klap. Ze kunnen hun veeleisende klanten in de stad beter van dienst zijn. En, ze spelen in op het chauffeurstekort, de noodzaak van minder vrachtverkeer, de wens tot het bundelen van vervoersstromen stroomopwaart, een snelle verduurzaming met elektrische vrachtwagens en veel minder CO2- en stikstofuitstoot in de first-mile.
De hubs kunnen 24/7 (ook in de daluren) met volle vrachtwagen worden bevoorraad. Dat geeft de noodzakelijke rust, reinheid en regelmaat in de aanvoer naar de hub. Dan kun je mensen en vrachtwagens optimaal inzetten in de first-mile. Daarin zou de SEC op de corridors voor bijvoorbeeld bouwlogistiek, de pakketmarkt en levensmiddelendistributie een goede oplossing kunnen zijn. Omdat je meer vracht mee kan nemen spaar je al snel 30% CO2. Dat zet zoden aan de klimaatdijk. En met meer vracht in een vrachtwagen loont investeren in elektrische vrachtwagens in de first-mile ook eerder. Dan verdien je uiteindelijk de extra kosten van de stadslogistieke hub terug.
Overigens is ook het 2win double-decker concept (van Burgers) vandaag al een oplossing waarmee het volume van zes standaard trailers vervangen wordt en door vier 2win double-decker trailers en maar liefst een 40% CO2 besparing. Met twee verdiepingen, en door het gebruik van de ruimte tussen de assen, kan de gehele ruimte van deze trailer worden gebruikt om vracht te vervoeren. Transporteur Emons rijdt er inmiddels mee rond. Het vergt wel aanpassingen bij het laden en ontvangen van de rolcontainer- en palletzendingen.
Er is meer nodig dan de SEC alleen
Ketenomkering gaat stroomopwaarts in ketens onvermijdelijk leiden tot meer fijnmazigheid, dynamiek en complexiteit. Er is behoefte aan grootschalige, en vooral duurzame, collectiesystemen in de first-mile. Papierloos, te boeken als een taxi, met hoge serviceniveaus. Data spelen de hoofdrol in de communicatie met de stadshubs die de last-mile verzorgen en de dynamische planning. Capaciteiten worden gedeeld in samenwerking tussen transporteurs of met transportplatforms. Dit is geen business-as-usual. Dit betekent echt innoveren in stuff en fluff!
Natuurlijk wordt de pilot bij Ewals Cargo Care een succes. De SEC is de perfecte first-mile oplossing voor de stadslogistieke last-mile; duurzaam en betaalbaar.
Update: 17 maart 2023
De nieuwe pilot met de super-ecocombi (sec) gaat pas in maart 2024 van start. Eerder berichtte TLN dat de proef in het derde kwartaal van 2023 plaats zou vinden, maar RDW heeft pas volgend jaar tijd om zich over de sec te buigen.
Walther Ploos van Amstel.
Met een hele lange combinatie naar een hub om daar dan alles te moeten uitladen en in kleinere voertuigen weer inladen is volgens mij voor het bevoorraden van grotere winkelketens minder handig. Een hele lange combinatie die bestaat uit drie 7,4 meter wisselbakken en een 6 meter korte oplegger, volgens het principe van de LZV TOMAS met dan nog een middenasser erbij om de lengte van 35 meter te halen kan naar een transportbedrijf als Breytner in Rotterdam vervoerd worden om vandaar met zero-emissie voertuigen de winkels te bevoorraden.
Met vriendelijke groet,
Rob Aardewijn