Het college van Amsterdam stelde in december 2021 de principenota Amstel III Bedrijvenstrook vast. De principenota is een uitwerking van de Omgevingsvisie 2050 om enerzijds voldoende plek te bieden voor bedrijfsruimte door te verdichten (door bedrijfsruimte te stapelen) en anderzijds wonen en andere functies toe te voegen als uitbreiding en versterking van de kern Arenapoort.
Inmiddels is een uitwerking gedaan in een projectnota. De inspirerende plannen geven invulling aan de opgaves vanuit de Omgevingsvisie, te weten groeien binnen de grenzen, duurzaam en gezond bewegen, rigoureus vergroeien en samen stad maken.
De gemeente onderscheidt drie kernwaarden voor de ontwikkeling van dit gebied:
- Sociaal en inclusief: het gebied is geen eiland, het ligt in een bestaand stadsdeel met bewoners en ondernemers die zich ook moeten kunnen profiteren van deze ontwikkeling. De ontwikkeling biedt kansen voor huisvesting, werk en opleiding. Er gaat specifieke aandacht uit naar de mensen in Zuidoost, tegelijkertijd wordt niemand uitgesloten.
- Ondernemend en innovatief: er wordt ruimte gemaakt voor allerlei type ondernemerschap. Er wordt extra ruimte voor bedrijvigheid gemaakt, maar er zullen ook werkgebouwen ontwikkeld worden voor op datatechnologie en lifesciences gerichte bedrijven. Innovatie vindt plaats door bedrijven maar ook door hoe bedrijven met elkaar samen werken en zaken in collectief verband organiseren.
- Duurzaam en natuurinclusief: de ambitie is om het gebied te transformeren naar een duurzaam, circulair en natuurinclusief gebied.
Door verdichting neemt het aantal vierkante meters bedrijfsruimte toe tot 150% van de bestaande hoeveelheid. Hierdoor kan, waar de bedrijvigheid vaak wordt verdrongen door andere ruimteclaims, toch stadsverzorgende bedrijvigheid worden behouden. Die bedrijvigheid is belangrijk voor het functioneren van Amsterdam, maar wordt door andere ruimteclaims zoals woningbouw en de stijgende vastgoedprijzen verdrongen tot over de stadsgrenzen.
Doordat er meer ruimte komt voor bedrijfsruimte, maar ook voor kantoren en (maatschappelijke) voorzieningen, zal het aantal arbeidsplaatsen groeien naar 9.000. Dit biedt kansen voor zowel ondernemers als werknemers. Er wordt ruimte gecreëerd voor uiteenlopende typen bedrijven, voor kleinschalige ondernemers die bedrijfsruimte zoeken en start-ups die een kantoorruimte delen met gemeenschappelijke voorzieningen. De uitwerking van de plannen zal nog enkele jaren vergen.
Loodgieters, distributeurs, garages, schoonmaakbedrijven en kinderopvangcentra; dit soort bedrijven zit idealiter dicht bij de inwoners. In Amsterdam is echter een verdrijvingsmechanisme dat in meer Europese hoofdsteden speelt. Door de groei van de stad stijgen de prijzen van het vastgoed.
De stadsverzorgende bedrijvigheid, die traditioneel een relatief laag rendement per vierkante meter kent, wordt hierdoor tot buiten de stadsgrenzen verdreven. Ze moeten hun heil zoeken in de regio of aan de rand van de stad, ver van de klant. Dat is niet alleen onhandig voor de klant, die lang op zijn product of dienst moet wachten of zelf moet gaan ophalen. Het is daardoor ook slecht voor het milieu en zorgt voor problemen inzake mobiliteit.
De paradox stelt zich dat door de groei van de stad de vraag naar stadsverzorgende bedrijvigheid groeit, maar tegelijk die bedrijvigheid juist door de groei verdrongen wordt. Door de stadsverzorgende bedrijvigheid de ruimte te geven, dient de gemeente zowel leefbaarheid, werkgelegenheid als mobiliteit en duurzaamheid.
Wethouder van Dantzig schrijft over de inspirerende plannen: “Dit is een project dat niet alleen van belang is voor Amsterdammers uit Zuidoost, het manifesteert zich juist op vele schaalniveaus, van lokaal tot internationaal. Er komt een supercomputer, die een voorname rol zal gaan spelen in de digitale infrastructuur voor Amsterdam, Nederland en Europa. De economische functie van het cluster van bedrijven op het vlak van Artificial Intelligence zal de internationale positie van Amsterdam versterken. De functie als bedrijventerrein blijft behouden en wordt zelfs geïntensiveerd. Er wordt flink geïnvesteerd in verbetering van fiets- en looproutes, maar ook in een efficiënte afwikkeling van het auto- en vrachtverkeer. Er wordt ruimte gecreëerd voor nieuwe woningen, kantoren, voorzieningen, groen en water, ten behoeve van bewoners en bedrijven uit Zuidoost maar ook voor ver daarbuiten. Kortom, dit gebied wordt een echt stuk Amsterdam, met een Amsterdamse sfeer en energie”.
Bron: Gemeente Amsterdam