De overheid ondersteunt de aanschaf van elektrische vrachtwagen met 40% voor grote ondernemingen tot 60% voor kleine ondernemingen.
In het Klimaatakkoord is overeengekomen dat wordt toegewerkt naar een uitstootvrije transportsector in 2050. De invoering van de zero-emissiezones voor stadslogistiek in steden is een stap hierin. De overstap naar emissieloos transport vraagt veel van transportbedrijven.
Het kabinet vindt het belangrijk om de overstap zo vorm te geven dat de betrokken bedrijven tijdig deze stap kunnen zetten. Hierbij wil het kabinet geen technologie voorschrijven, maar ondernemers de ruimte geven te kiezen voor de techniek (batterij- of waterstof-elektrisch of anderszins) die het beste aansluit bij hun bedrijfsvoering.
Om de komende jaren stapsgewijs de transitie naar emissieloos vrachtvervoer mogelijk te maken is een geleidelijk en zorgvuldig proces ontworpen, met instrumenten die gemeenten kunnen inzetten, eenduidige regelgeving die duidelijkheid biedt voor ondernemers, stimulansen voor marktontwikkeling en financiële steun voor ondernemers die de overstap naar schoon willen maken.
Overgangstermijn zero-emissiezones
Het kabinet is een overgangsregeling voor de toegang tot zero-emissiezones overeengekomen met gemeenten en belangenorganisaties. Euro VI-bakwagens die op 1 januari 2025 maximaal vijf jaar oud zijn, respectievelijk maximaal acht jaar oud zijn in geval van een trekker-opleggercombinatie, mogen tot uiterlijk 1 januari 2030 de zero-emissiezone in. Ook hebben plug-in hybride vrachtauto’s tijdelijk, tot 1 januari 2030, toegang tot de zero-emissiezones, als zij daar aantoonbaar en handhaafbaar emissieloos rijden.
Van innovatie naar opschaling
Om volledig zero-emissie stadslogistiek vanaf 2030 mogelijk te maken is het van belang dat er voldoende vraag naar en aanbod van emissieloze vrachtauto’s is. Voor zero-emissie stadslogistiek zijn er in 2030 circa 11.700 emissieloze vrachtwagens nodig.
De meeste bedrijven zullen zonder overheidsondersteuning vanuit bedrijfseconomische motieven de aanschaf van een emissieloze vrachtauto tot 2029 uitstellen. Dit kan marktverstoringen veroorzaken. Het is daarom wenselijk om de instroom van emissieloze voertuigen met verschillende aandrijving te versnellen, zodat de kosten dalen en de technologie beproefd kan worden in de praktijk. Dit kan eraan bijdragen dat de introductie van emissieloze vrachtwagens gelijkelijk geschiedt.
Aanschafsubsidie
Het afgelopen jaar hebben veel producenten een emissieloos voertuig op de markt gebracht. Het is niet langer noodzakelijk om een bestaand voertuig om te bouwen, maar ondernemers die dit wensen kunnen een nieuw emissieloos voertuig bij de plaatselijke dealer aanschaffen.
Daarmee wordt het tijd voor een volgende stap in de transitie om zo de gewenste versnelling naar emissieloos vrachtvervoer in 2050 te bewerkstelligen. Vandaar dat het kabinet een Aanschafsubsidie Zero-Emissie Trucks (AanZET) aankondigt. Tijdens de voorbereiding is reeds met belangenorganisaties (zoals Transport en Logistiek Nederland, evofendex, BOVAG, RAI Vereniging), vrachtwagenproducenten en transportondernemers gesproken. Op korte termijn zal de internetconsultatie voor deze subsidieregeling van start gaan. De planning is dat bedrijven vanaf 1 mei 2022 een subsidie kunnen aanvragen.
Het doel van AanZET is om de aanschaf van een zero-emissievrachtauto met batterij-elektrische of waterstof-elektrische aandrijving aantrekkelijk te maken. Daartoe vergoedt de regeling een deel van de meerkosten van een zero-emissievrachtauto (klasse N2 en N3) ten opzichte van een dieselvrachtauto. Het subsidiebedrag kan afhangen van de grootte van de onderneming. In de subsidiepot zit in totaal 13,5 miljoen euro in 2022. Vanaf 2024 zal er naar meer geld moeten worden gezocht.
Laadinfrastructuur
De groei van het aanbod van emissieloze vrachtvoertuigen dient gelijke tred te lopen met de ontwikkeling van de laad- en tankinfrastructuur. Hiertoe is binnen de Nationale Agenda Laadinfrastructuur de werkgroep logistiek opgericht. In dit kader wordt onder meer gewerkt aan het inzichtelijk maken van de laadvraag vanuit logistieke sector op bedrijventerreinen. Voor ondernemers die laad- of tankinfrastructuur willen realiseren op hun eigen terrein is het mogelijk gebruik te maken van de MIA.
Innovatie
Afgelopen jaren heeft het ministerie met de Demonstratieregeling klimaattechnologieën en -innovatie in transport (DKTI) de innovaties in duurzaam vrachtvervoer ondersteund. Sinds de introductie van de DKTI in 2017 zijn 29 projecten voor het goederenvervoer over weg gesubsidieerd. Het ging daarbij om experimentele ontwikkeling en proeftuinen. In 2021 is binnen de DKTI de eerste stap naar grootschaligere toepassing van emsissieloze vrachtauto’s gezet via de zogeheten ‘learning by using’-projecten. Het gaat daarbij zowel om batterij- als waterstof-elektrische vrachtauto’s. Hiervoor is €11 miljoen beschikbaar gesteld.
Daarnaast spant het kabinet zich in ook op mondiaal niveau in om zorg te dragen dat er voldoende emissieloze voertuigen op de markt beschikbaar zijn. Hiertoe heeft Nederland onder meer het initiatief genomen om op de Klimaattop in Glasgow te komen tot een ‘Global Memorandum of Understanding (MoU) on zero emission medium and heavy duty vehicles’. In dit Global MoU zijn ambities afgestemd dat in 2030 30% van de nieuwe vrachtwagens en bussen zero-emissie is en in 2040 100%.
Zou goed zijn de retrofit oplossingen toe te voegen aan de subsidie-regeling. Wat is er mooier en beter dan een diesel truck ombouwen naar een zero emission truck. De ‘oude’ diesel kan weer gebruikt worden voor de onderdelen, en de vergroening van het vrachtwagenpark in Nederland wordt versneld.
In Duitsland staan de regelingen ook open voor retrofit, en men lijkt ons daar op dit moment de weg te wijzen.