De Weesperstraat zal vanaf 12 juni voor een periode van zes weken overdag afgesloten zijn voor autoverkeer. Dat stelt de wethouder voor aan de gemeenteraad die er op 10 mei over gaat beslissen. Het zou zomaar ineens een hamerstuk kunnen worden. Juridisch is er ook niets tegen in te brengen. Wat kan het bedrijfsleven dan doen om ook van de pilot te leren? Er zijn nog een paar weken voordat de slagboom dichtgaat. Dat is best kort dag.
Zet de klokken gelijk
De eerste stap is overleg tussen het bedrijfsleven (ontvangers en verzenders) en het team Autoluw van de gemeente. Het bedrijfsleven staat nu nog met 1:0 achter. In de aanpak staat dat het overleg met ‘stakeholders’ zou gebeuren in februari en maart 2023. Dat is niet gebeurd.
Behalve over de technische details van de knip moet dat overleg gaan over de resultaten van de nul-meting, de beoogde doelen van de pilot en de verwachte resultaten. Een pilot zonder concrete, meetbare doelstellingen is natuurlijk geen pilot.
Wie verzamelt welke data?
De tweede stap is af te stemmen welke data de gemeente kan verzamelen tijdens de pilot en welke data nodig zijn vanuit de ondernemers. De analyse van de kentekencamera’s levert geen resultaten op die kunnen leiden tot ‘actionable’ verbeteracties van ondernemers die nu nog de Weesperstraat kiezen. Gaan ze klakkeloos omrijden, of zijn er kansen voor samenwerking bijvoorbeeld in de stadslogistiek van ontvangers of verladers?
De kentekencamera’s zeggen niets over herkomst (vaak buiten de stad) en bestemming en zeggen niets over wat er in de voertuigen zit. Gaat het om horecaleveringen of servicemonteurs? Gaat het om een taxi met of zonder passagiers en rijdt de taxi voor doelgroepenvervoer? Wie zit er in de touringcars? De data die worden verzameld zijn daarmee ook voor de gemeente van beperkte waarde. Die data van de kentekencamera’s moeten worden verrijkt met data van het bedrijfsleven. Helaas is het delen van data tussen bedrijven nog wel een ‘dingetje’.
Het bedrijfsleven zal op korte termijn een eigen nulmeting moeten organiseren en een eigen dataverzameling moeten inregelen voor de analyse van de impact van de pilot. Anders blijft het straks bij klakkeloos omrijden. Geen eigen data verzamelen is een gemiste kans. En dan sta je 2:0 achter.
Hoe werk je in het vervolg samen?
Dit wordt zeker niet de laatste pilot met een knip. De wethouder is ambitieus met haar autoluwe ambities. De vraag is aan de orde hoe het gemeentelijke team Autoluw experts uit het bedrijfsleven, het netwerk Logistiek020, de taxisector en de Amsterdamse kennisinstellingen gaat betrekken bij de toekomstige aanpak. Je moet het gezamenlijk leren van interventies serieus nemen.
Een gezamenlijke data-analyse is een waardevolle aanvulling voor de evaluatie van de pilot, en als een aanzet voor komende impactanalyses voor andere mogelijke knips of tijdelijke wegafsluitingen bij grote projecten.
Overigens gaat de beslissing over knips in het verkeer veel verder dan de portefeuille van een verkeerswethouder. Dit raakt ook de ruimtelijke ordening van de stad en de economie van de stad. De gemeente mag niet wegkijken van de faciliterende rol die de gemeente heeft met venstertijden, ruimte voor hubs, voorkeursroutes, verkeersmanagement, intelligent toegangsbeheer, gewichtsbeperkingen en andere maatregelen. Zeker in de toekomst. Anders sta je als bedrijfsleven definitief 3:0 achter.
Verkeer begint met een visie op de ‘soul’ van de stad
Bij de ontwikkeling van verkeersplannen gaat het om de toekomst van de stad. In onze gesprekken over stedelijke mobiliteit moet het niet alleen gaan om de ‘stuff’ en ‘fluff’ van mobiliteit, maar vooral om de ‘soul’ van onze stad. Wat maakt ons echt gelukkig? Laten we met elkaar daarover het gesprek gaan voeren. Een goed initiatief komt van binnenstadondernemers om de Bijenkorffile aan te pakken voor een aantrekkelijke binnenstad. Welke verhalen willen we volgende generaties vertellen?
Update 11 mei 2023: Een meerderheid van de raadsleden stemde in met de tijdelijke afsluiting van de Weesperstraat. VVD-raadslid Daan Wijnants zei juist dat de proef averechts zou uitpakken voor de stad. Ook vertelde Wijnants overlegd te hebben met de landelijke VVD. Die zou vinden dat Van der Horst zich ‘drammerig’ gedraagt door verkeer door middel van de afsluiting de A10 op te sturen.
Volgens de wethouder is er meer dan voldoende gesproken met het bedrijfsleven in de afgelopen drie jaar en hadden de ondernemers dit kunnen weten via onder meer de bevoorradingscommisie.
Walther Ploos van Amstel.