Wie mag er straks nog op het fietspad? Dat is een van de kritische vragen over de nieuwe regels voor licht elektrische voertuigen in het verkeer. De tweede kamer besluit binnenkort over het toelatingskader voor LEVs. Het is een dossier waarbij vooral is gekeken naar de techniek van de voertuigen, maar niet naar de verkeersveilige inpassing in het verkeer. Ik maak me daarover zorgen.
Op het fietspad voor ons huis rijdt nu ruim helft van de gebruikers op een snelle foetelfiets, bakfiets, vrachtfiets, (deel)snorfiets, fat bike, step of speedpedelec. Het is er druk, en voelt ook steeds drukker met al die jakkeraars. Moet er niet meer worden nagedacht over verkeersveiligheid en al die nieuwe licht elektrische voertuigen in de steden?
Verkeersveilige inpassing in verkeer
De minister schrijft: “Er wordt gestreefd naar zoveel mogelijk uniformiteit in de regels voor de plaats op de weg. In het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 wordt nationaal bepaald waar LEVs mogen rijden. Tegelijkertijd moet er rekening worden gehouden met de soms grote verschillen tussen gemeenten en kunnen er situaties voorkomen waarbij lokaal maatwerk wel gewenst is, zoals bij locaties waar zeer grote drukte op het fietspad is en bij locaties waar geen ruimte is voor verbreding. Zoals toegezegd in de brief van 13 juli jl. wordt in samenwerking met de wegbeheerders onderzoek gedaan door Rijkswaterstaat naar de mogelijkheden en noodzaak van maatwerk voor de plaats op de weg van LEVs. Ik streef er naar begin volgend jaar de uitkomsten van het onderzoek met uw Kamer te delen”.
Bij het bepalen waar LEV’s thuishoren op de weg, gaat het volgens de minister ook om voetgangers. De veiligheid van de voetganger mag niet in het gedrang komen. LEV’s worden daarom niet toegestaan op voetpaden en in voetgangersgebieden.
Waarom nog een apart fietspad?
De Fietsersbond is tegen de plannen. Zij vinden niet dat hun fietspad het afvoerputje van het verkeerssysteem is. Terecht benadrukt de minister in antwoord op kamervragen dat naast de toename van het aantal fietsers er andere factoren, zoals het gedrag van de gebruikers op het fietspad en de capaciteit van de fietsinfrastructuur zijn, die bijdragen aan de ervaren drukte op het fietspad.
Die nieuwe vormen van mobiliteit zijn een prima alternatief voor het gebruik van auto’s in de stad. Ze hebben veel minder ruimte nodig. Ze zijn niet voor niks zo populair. Ik reis veel door Europa en zie dat veel steden juist ruimte geven aan nieuwe vormen van schoon vervoer.
Met de ontwikkeling van nieuwe micromobiliteit, steeds snellere elektrische fietsen, bak- en vrachtfietsen, elektrische (deel)scooters en veel meer ruimte voor de voetganger is de vraag of een apart fietspad nog wel het uitgangspunt moet zijn. Waarom maken we de straten niet toegankelijk voor iedereen?
Richt de straten in voor al het verkeer; niet voor een enkele modaliteit. De autoluwe plannen en de stap naar 30 km/u in onder meer Amsterdam zijn goede ontwikkelingen. Daarmee komt er meer ruimte voor diversiteit in het verkeer. De Amsterdamse wethouder de Vries: “e-steps, speed pedelecs en andere lichte elektrische voertuigen moeten ‘verhuizen’ naar de rijbaan. Het snelheidsverschil is te groot”.
En, misschien moeten we eindelijk het gesprek eens aangaan over de olifant in de kamer; het gedrag in het verkeer. Niet meer appen, niet door rood rijden, niet tegen het verkeer in rijden, stoppen voor een zebrapad, verlichting aan en je snelheid aanpassen. Misschien moet er wel een rijbewijs komen voor iedereen op snelle wielen.
Walther Ploos van Amstel.